تست هوش ریون چیست؟
یکی از مهمترین ابعاد شخصیت، هوش یا IQ ما است. برای بسیاری از والدین مهم است که از هوش فرزند خود، آگاه شوند؛ برای بسیاری از شرکتها و مؤسسات، استخدام کارکنانی با درجات هوشی مشخص یک عامل تعیینکننده است؛ و مراکز استعدادیابی به دنبال یافتن هوش و استعداد افراد هستند. در این میان، یکی از اصلیترین و اولیهترین راههایی که پیش روی این افراد است استفاده از آزمونهای هوش است.
تست هوش ریون نیز یک تست هوش سریع، غیر متأثر از فرهنگ، مذهب و ملیت است که رشد هوشی و میزان تفکر و استدلال منطقی افراد را به صورت غیر کلامی میسنجد. آزمون تست هوش ریون تشکیل شده است از ماتریسها یا سری تصاویر انتزاعی که یک توالی منطقی را به وجود میآورند و با درجه دشواری فزایندهای چیده شدهاند که ضریب هوشی افراد را به خوبی به چالش میکشند.
سوالات تست هوش ریون بدین شکل میباشند که میبایست از میان ۶ تا ۸ تصویر جداگانه، تصویری را انتخاب کنید که تصویر ماتریس هر سوال را تکمیل کند. معمولا در دوره های مختلف سنی این آزمون از افراد گرفته میشود.
هدف از ساخت تست ریون چه بود؟
در ابتدا دکتر جان سی ریون (John C. Raven) در سال ۱۹۳۰ قصد داشت که به بررسی این موضوع بپردازد که چطور عوامل ژنتیکی و محیطی بر هوش اثر میگذارند. بنابراین ریون تصمیم به ساخت آزمونی گرفت که جنبههای غیرکلامی و انتزاعی هوش فرد را اندازهگیری کند. در نتیجه او در سال ۱۹۳۶ تست هوش ریون را برای ارزیابی عامل ژنتیکی هوش و بدون در نظر گرفتن عوامل محیطی و فرهنگی ساخت. وی در این آزمون از آیتمهایی استفاده کرد که غیرکلامی یعنی به صورت شکل بودند. چون شکلها در یک ماتریس قرار داشتند که اغلب ۴*۴، ۳*۳ و یا ۲*۲ بودند نام “ماتریسهای پیشرونده” نیز بر این آزمون گذاشته شد.
کاربرد تست هوش ریون
آزمون ریون برای ارزیابی مهارتهای قابل مشاهده، تفکر انتزاعی و استدلالی، توانایی حل مسأله و توانایی یادگیری کلی فرد مورد استفاده قرار میگیرد. نکته جالب اینجاست که گرچه این آزمون برای اولین بار در سال ۱۹۴۲ برای ارزیابی توانایی سربازان انگلیسی استفاده شد، اما امروزه برای ارزیابی توانایی حل مسأله نیروهای ارتش در سراسر دنیا و همچنین برای ارزیابی توانایی استدلال و حل مسأله افرادی که قرار است در صنایع و مؤسسات استخدام شوند نیز استفاده میشود.
مدلهای مختلف آزمون
آزمون در سه شکل مختلف برای شرکتکنندگان با توانایی متفاوت ارائه میشود:
1- تست هوش مخصوص کودکان: این آزمون برای کودکان ۱۱-7 ساله، سالمندان و بزرگسالانی ارائه شده است که مشکلات یادگیری متوسط یا شدید دارند. این آزمون شامل 36 پرسش تصویری است که بیشتر آیتمها با زمینه رنگی مشخص شدهاند تا آزمون از لحاظ بصری برای پاسخدهندگان محرک باشد.
2- تست هوش مخصوص بزرگسالان: این آزمون برای افراد 18 سال به بالا طراحی شده است و شامل 60 پرسش تصویری میباشد و سطح سختی آن از کم به زیاد افزایش مییابد.
3- تست هوش مخصوص افراد دارای ضریب هوشی متوسط به بالا: ین آزمون شامل ۴۸ آیتم است که سری اول آن به صورت مجموعه ۱۲تایی و سری دوم ۳۶ سؤال را به خود اختصاص میدهد. در اینجا هم مانند فرم استاندارد آزمون ریون تصاویر با رنگ سیاه در پسزمینه سفید است و سطح دشواری سؤالات به تدریج افزایش پیدا میکند. این آزمون برای نوجوانان و بزرگسالانی مناسب است که هوش بالاتر از متوسط دارند.